ويد په سانسکرت ژبې کې علم يا معلومات ته واي. دا د زاړه سانسکرت ژبې هغه په زرگونو بېتونه دي چې په هند کې د لرغونو زمانو راهيسې برهمنانو زمزمه کول او ځيني يې وروستو و ليکل شول. ددوي په عقيده دا د خدايانو سندرې وې چې سپيڅلو انسانانو واوريدې اونورو ته يې وروښودلې. ويدونه […]
بالاحصار یعني لوړه کلا د کابل په جنوبي څنډو په پوره غونډۍ غځیدلی، د ودانیو او ړنګو دېوالونو څلی ښکاري. دلته تر ټولو پخواني د ژوند اثار د لومړي میلادي پېړۍ څخه راپاتې دي چې کشان قبایلو دا سیمه ونیوله. په پينځمې پيړۍ کې کابل شاهانو یوه پخه کلا او دفاعي دېوال جوړ کړل چې […]
دچارسدې سره نږدې د عمرزو نه نيم ميل شمال کې دزمکې نه شپيته فټه لوړه يوه غونډۍ د” بي بي سيده ډيرۍ” نوميږي. د شلمې پيړۍ په سرکې يو انگريز لرغون پوهه سر جان مارشل په دې سيمه کې د کيندنو پر وخت يوه بوداي سټوپا رابرسيره کړه. دلته د يوې ښځې مجسمه وموندل شوه […]
د ۲۰۰۵م په اوړي کې د افغانستان شمال کې د ” آی خانم” لرغونی ښار لیدو ته ورغلم. هلته د څو ډبرینو ستنو نه علاوه پکې څه پاتې نه وو او ځای ځای د بلډوزر جوړو کندو د لوټمار حال ویلو. په ۱۸ مارچ ۱۸۳۸م کې د ایسټ اندیا کمپنۍ یو استاځی “جان ووډ” بدخشان […]
د پښتونخوا په مردان کې غله ډېر یو وړوکی کلی چې نزدې ورته د کلپاڼۍ ویاله او یو کچه سړک ترې شهباز ګړی ته وتلی و. دا وړوکی کلی د خپلواکۍ مبارز د ” تلوار” ټبر ټاټوبی و چې مشر يې ګورداس مل نومیدو. په نولسمې پېړۍ کې د ده پلار دیوان چند زمکه وال […]
شا و خوا دوه نیم زره کاله پخوا د روم پوځیانو به د جنګ په وخت د کمیس د پاسه نری ” مسین” څادر تړلو چې د تورې ګوزار سره زخمي نشي. بیا دا په ګول شکل کې د څرمنې تسمو سره جوړیدو. په پښتو کې دا ” سپر” او زغره نومېږي. د روم پوځيانو […]
په یورپ کې د کرسمس، غرمې ډوډۍ لپاره خلک هغه لوی چرګ پخوي چې پښتانه يې” خړتمی” بلي. په ایران او افغانستان کې دا د “فیلمرغ” په نامه پېژندلی شي. په یورپ، امریکا او برطانیې کې خړتمی ” ټرکي” نومېږي خو په ترکي (ملک) کې ورته”هندي” نوم اخلي او په هند کې ورته ” پېرو” […]
په ۱۹۳۰م عبد الصمد لومړی د کوټې او بیا د ” مچ” بدنامه جیل کې د مشر ورور او نورو ملو سره بندي شو. هلته بازاري، کلیوال، بلوڅ، بنګالي، سیکان، مسیحیان او زیات د ټولنې د ټیټې طبقې خلک ولیدل. دی وایی ” زمونږ لپاره لویه خواری په دوی کی د ځینو خلکو سپک خویونه، […]
په ۱۹۲۰م کې د پښتونخوا مخه ور مشرانو د برطانوي حکومت له خوا دا لیک تر لاسه کړو. په پښتو لیکلی، دا پاڼه د تاریخ یو مهم پړاو په ګوته کوي او متن يې داسې دی. ” په نامه د خانانو رئیسانو صوبه سرحدے شمال مغربی شمالی. پس د سلام. صاحب چیف کمشنر بهادر نه […]
د نړۍ په ډېرو ملکونو کې د میلادي کال فروري له پېل څخه، د مینې د نښو بازار تود شي. د دې میاشتې ۱۴ نېټه د مینې ورځ ګڼلی شي خو تاریخچه يې لږو خلکو ته معلومه ده. د لرغوني روم پوځ ډېرغښتلی، خو د قانون تر مخې، واده به يې نشو کولی. د دریمې […]