په یورپ کې د کرسمس، غرمې ډوډۍ لپاره خلک هغه لوی چرګ پخوي چې پښتانه يې” خړتمی” بلي. په ایران او افغانستان کې دا د “فیلمرغ” په نامه پېژندلی شي. په یورپ، امریکا او برطانیې کې خړتمی ” ټرکي” نومېږي خو په ترکي (ملک) کې ورته”هندي” نوم اخلي او په هند کې ورته ” پېرو” […]
په ژمي کې د پیښور ښار په کورونو کې به خوږې ګلابي رنګ “شیرچای” جوړیدې. دا به په کاسه کې خلکو څښل او کله کله په سر به يې پیروی هم پروت و. د میلمنو لپاره به يې شیر چای ډېر په اهتمام، دوو لویو چینکونو کې راوړل. په یو کې خوږې او بل کې […]
د اشنغر خلک اوس غټو وریژو ته د پښتو په ځای د اردو نوم اخلي. ” موٹا چاول” دا هغه وریژې دي چې کورمه وال- بیګمۍ او ډنډکۍ په نومونو هم مشهور دي. د پلاو په پرتله د وریژو دانه يې خټه شوی وي نو د پیښور او کابل خلک ورته ” شوله” وایی. د […]
د نوي کور د امبارکۍ په تحفه کې یو ملګري راته د تور لرګي هاتي هم راوړو. راته يې وویل چې دا يې د یو افریقایی له دکان اخیستې دی او هغه وایی چې دا د آبنوس څخه جوړ دی. آبنوس د انګریزي ” ایبوني” د یوناني ” ایبینوس” د مصر د لرغونې ژبې ” […]
په اوړي کې به غنم پاخه شول نو پښتونخوا کې د جون تر پای به لاوونه کیدل. د غنمو له پریکولو وروسته ډېرۍ جوړې شوې او ورباندې غوایې ګرځاو چې دانې له دروزي وباسي. بیا به کروندګرو په دوښاخي دا په هوا کې بادول او وچ غنم به یوې خوا ترې غورځیدل. دغې پاک غنم […]
شلمه میلادي پېړۍ د شپې رڼاګانو دوره وه او خلکو په لومړي ځل د پیټرومیکس نوم واوریدو. تر هغې به خلکو په ډیوه او لالټین کې د خاورو تیل بلوو. خو د دې رڼا به کمه او بویی به يې کاو. په ۱۹۱۰م کې د جرمني یو ساینس دان “میکس ګرایټز” د سپرټ یو څراغ […]
د پیښور ښار “پیپل منډۍ” کې اوس هم د یو څو دکانونو او کورونو سره جوخت د پیپل د ونو څانګې ښکاري. د دې لویو ونو په سیوري کې د اوړي په غرمه مسافرو دمه کوله. ماښام به پکې د مارغانو شور و. پیپل د هندوستان ملي ونه ده او د دیني ارزښت له کبله […]
په ماشومتوب کې زمونږ لپاره یوه ننداره د تبخي د بل مخ سپرغۍ وې. مور به مې ټولې ډوډۍ په شکور کې پروت سور دسترخوان کې تاو کړل او لوی تور تبخی چې تر هغې د دې لاسکی هم سور شوی و، د یو لرګي سره له انغري اوچته کړه او څنګ ته دیوال سره […]
ولې دې په سپینو جامو نیل ورنګاو… د ناشناس په دى سندره کى ياد شوې نيل هغه رنگ دي چي د لرغونو زمانو راهيسې د هند په لويه وچه کی له يوبوټي ايستل کيده. دا د مصرد سيند نيل سره هيڅ تړاو نه لري چي د يوناني توري “نايلوز” نه راوتلې دې او د شنې […]
یو وخت د ژوب په هر کور کې د خمازور دانې ارو مرو ساتل کیدې. د لوی نخود ( کابلي چڼې) په شان دغه ځنګلي میوه هم هغسې رنګ لري او په دشتو کې شنه کېږي. په کوهاټ او وزیرستان کې دغه بوټی د ” ښپیانګه یا خپیاکه” په نوم پیژندلی شي. ځینې ورته اسګند […]