د ا انځور ( تصوير) په ۱۷۸۰ م کې چا په لاس جوړ کړې دې چې هغه وخت د هند پر تخت مغل باچا دوېم شاه عالم ناست و. په انځور کې د ښکار يوه منظره جوړه شوې ده. يو باچا په سپين اس سپور په يوې غوندۍ ولاړ دی. د ده سره دوه ملازمان […]
دا ژبه د ايلامي خلکو له خوا ويل کيده چې په لرغونې عراق او پارس په خاوره د ۲۸۰۰ ق م نه تر ۵۵۰ ق م اوسېدل. د ايلامي ژبې نورې څانگې نه دي معلومې او په عامه توگه پوهان يې ځان له يوه جلا ژبه گڼي. دا په مېخي خط ليکل کيده چې ځينې […]
مغل شاه جهان چې د تاج محل په شان هند کې د ښکليو ودانيو جوړونکې و، د قيمتي ډبرو، الماس، زمرد او د ياقوت لېواله و. د هند د پراخې خاورې دوه برخې د ده د هوس ښکارندوي دي. دکن صوبه چې پکې د ” گولکنډه” د الماسو ماينونه دي او د بلخ صوبه چې […]
د عبراني تورې د ” ايبري” نه راوتلی دی چې جمع يې ” ايبريم” او د حضرت ابراهيم عليه السلام يو صفتي تورې دی. تشريح يې ” هغه څوک چې پورې راووتل” کيدېشي. د اسماني کتابونو لکه زبور، تورات او د انجيل د لومړيو صحيفو ژبه عبراني وه. په انجيل کې عبراني ته د ” […]
په اروپا او امريکه کې دا نښه د کرکې او د نفرت احساس راوپاروي ځکه د جرمني هټلر د شلمې پېړۍ په نيماي کې دا د اريايي نسل د بري په توگه وکاروو. د دې لپاره هغه په زرگونو بې گناه انسانان او په تېره يهودان ووژل. خو دا سمبول د جرمني نه و او […]
“اېلې نيکا” د ژبو هغه ټبر دې چې په څو لهجو د جنوبي بلقان او ورسره د نورو ټاپوانو او يونان کې وېل کېده. لکه د پښتو د هرې سيمې خپله لهجه او توري و چې د يو بل نه يې لږ توپير لرلو. يوناني له دې ټبر نه پرمختگ وکړو او د هندي اروپاي […]
د لرغونې روم په مرکزي سيمو “ايټاليکي لاتيني” خلکو چې کومه ژبه وېله، لاطيني نومېده. د دې ريښې په ټولو هندي اروپايي ژبو کې ځغلېدلي دي. په دې ژبې ليکل شوې تر ټولو پخوانۍ بېلگه د شپږم قبل الميلاد پېړۍ نه راپاتې ده. د روم واکمنو د دې سرپرستي وکړه او د سلطنت د چارو، […]
باختري د افغانستان هغه لرغونې ژبه وه چې د لومړي نه تر اوومې ميلادي پېړۍ پورې د رسمي ژبې په توگه کارېده. دا په يوناني ليکدود ليکل کېده نو ځينې ژبپوهان ورته په دې اساس ” يونان باختري ” وايي. خو ددې ژبې الفبا د يوناني نه توپير لري. د دې ژبې د ولوستلو لپاره […]
خروشتي د يوليکدود نوم و چې په دريم ق. م پيړۍ کې رواج شو. ددې الفبا ښاي د ارامي (اراميک) ژبې نه اخستل شوي و. دا ليکدود د هند په شمال لوېديځ، افغانستان او مرکزي ايشيا ځينو ملکونوکې د څلورمې ميلادي پيړۍ ترپاې کاريدو. وروستوددې ځاې برهمني او پالي ليکدود ونيولو. برهمني ليکدود د خروشتي […]
په ۲۰۰۷ م د بلخ په تاريخي کلا کی يو لوې قبرنه بهر ناست منجاور، ښه په ډاډ ويل چې دا د ” شيش عليه السلام ” زيارت دې. يوې ښځې ته يې تاويزونه ورکول چې سهاراو ماښام دې په اوبو کې گډ او وې څښي. هغې ورله څو روپۍ په لاس کيښودې نو زه […]