Category: د افغانستان تاريخ

د کلکان حبيب الله

حبيب الله د جنوري ۱۹۲۹ م نه تر اکتوبر پورې د افغانستان امير و. د امان الله خان د پلار امير حبيب الله خان نه توپير لپاره د کلکاني ( د کابل په شمال کې کلکان کلی) په لقب يادېږي. حبيب الله په ۱۹ جنوري ۱۸۹۱ م کې د يو مشکي (سقاو) امين الله په […]

شير خان بندر

د افغانستان په شمال کې د کندوز سره نږدې آمو د پنج سيند په نوم يادېږي. تر شلمې ميلادي پېړۍ دغې سيمې ته خلکو ترکستان هم ويل. اوس دا د افغانستان پېژندل شوی پول دی چې بلې غاړې ته يې تاجکستان دی. په اوړي کې د سيند زياتې اوبه له خپلو مورګو رابهر او د […]

ضحاک او سهاک

د پارس ژبپوهان باور لري چې د ضحاک نوم د ازيدهاک نه راوتلی دی چې د “اهورا مزدا” دښمن و. دی لکه د بلا په يوې لوړې کلا “کرينتا” کې اوسېدو چې د “ببري” په زمکه جوړه وه. ده د سورا (لمر) او د وايو (سيلۍ) نمانځنه کوله. په زردشتي دين کې ده ته “بيوراسپ” […]

رګ بي بي

د بغلان ولايت د پلخمري نه لس کلوميټرجنوب کې د غره په ډډې يواس توږل شوی ښکاري. نږدې د شامرک کلي خلکو د رګ بي بي په نوم يادوو چې په ۱۹ ميلادي پېړۍ کې د ځينو بهرنيانو د پام وړ شو. خو دا نقش د زمکې نه دومره لوړ و چې پلټنې پرې ونشوې. […]

نيمګړی مضمون

په مارچ ۲۰۱۳ م کې د لاهور د سفر پر وخت د اکبر باچا شاهي کلا لېدو ته ورغلم. دا ځای ما پخوا هم څو وارې ليدلی و او د مغلو مانۍ، تالابونه، شيش محل، رنګ محل او داسې د نورو ودانيو سيل مې کړی و. د ضياالحق په دوره کې دا کلا بدنامه شوه […]

وفا بېگم

د افغانستان پنځم باچا د شاه شجاع الملک مېرمنه په تاريخ کې د وفا بېگم په نوم مشهوره ده. په ځينو تاريخونو کې د دې خپل نوم رضيه بېگم ليکل شوی دی. دا د شاه زمان مشر وزير رحمت الله خان سدوزي لور وه چې د “وفادار خان” لقب يې لرلو. د افغانستان په اړه […]

ګوهر شاد

د خراسان دا نامتو ملکه د امير تيمور انږور وه چې د اسلامي هنر او فن سرپرستي يې کوله. د ګوهرشاد د زيږېدو نېټه څرګنده نه ده خو ماشومتوب يې د ۱۳۷۰ په لسيزه کې په سمرکند کې تېر شو. د شاه رخ مرزا سره په ۱۳۸۸ م کې واده شوه چې هغه وخت دوي […]

د څمکنو بابا

احمد شاه ابدالي د ۱۷۶۰ م په سپرلي کې د پېښور د زاړه ښار ختيځ کې د څمکنو ميا محمد عمر سره وليدل. هغه د هند د مسلمانانو په بلنه د مرهټو پر ضد لښکر کړې و خو د دې شمېره لږ وه. ميا عمر هغه وخت په دې سيمه کې نه يواځې ديني شخصيت […]

بابا صابر

په لاهور کې د بادشاهي جومات شا ته په لوړه يو تنګ سړک د انګرېزانو د وخت څو ودانۍ جوړې دي. هيچا ته د سړک نوم نه دې معلوم او نه يې څوک پوښتنه کوي. د مارچ په ۲۴ نېټه ۲۰۱۴ م په سخت باران کې په تپوس او پوښتنه “کلا ګهاټي” کې د صابر […]

په افغانستان کې د ډبرې زمانه

د سمنگانو د اېبک ښار نه ۱۳ کلوميټرشمال کې د حضرت سلطان ولسوالۍ په جنوب ختيځ کې د “قره کمر” نومې غار چې د نيمې کاسې په شان ښکاري، د زرگونو کاله پخواني انسانانو د ژوند نښې لري. د قره کمر په نوم يو بل ځاې د بدخشان او تخار ولایتونو تر منځ د فیض […]