Category: بهرني او پښتونخوا

کوهاټ

د کوهاټ وچو غرونو په ختيځ کې اپريدي پراته دي. کوم ځای چې اوبه لري، د غوزانو، توتانو او د هندي اينځر ونې پکې ډېرې وي. هم دغسې د ونو په منځ کې د “حاجي بهادر بابا” زيارت دی. کوهاټ په دې دشته کې لکه د يو نخلستان په څېر دی. د ښار سره جوخته […]

افغانستان ته د اقبال سفر

په ۱۹۲۹م کې د لاهور یوې بنګلې مخ ته لوی تور موټر څخه یو بارعب سړی ښکته شو. خادم په دروازه ورته وویل چې بادار يې یوې مقدمې لپاره عدالت (محکمې) ته تللی دی. هغه سړي ورته خپل کارډ پریښودو او رخصت شو. بادار علامه محمد اقبال د هند نامتو شاعر او وکیل کور ته […]

قانون او اپریدی

د فروري ۱۸۸۷م په یو سهار د تیراه یو جومات کې له لمانځه وروسته خلک لاړل. یو کس څادرلاندې پټ ټوپک وړی و او کله چې خپل هدف ته يې شیش نیولو نو چا نه لیدو. د خپل تربور کمال خان له وژلو وروسته دغه کس سمدلاسه پولیټیکل ایجنټ ته ورغلو او د مقتول په […]

ویلیم جونز

“سانسکرت د يوناني ژبی نه زياته مکمله، د لاطين نه پراخه او د دواړو نه زيات په لطافت، سوچه کړی شوی ده.” دا خبره د ختیځو ژبو نامتو عالم ویلیم جونز په ۱۹ پېړۍ کې وکړه. سر ویلیم جونز، په ۱۷۴۶م کې د لندن کې وزیږېدو او د ۳ کالو و چې ریاضي دان پلار […]

وروستۍ بېړۍ

په ۲۵ جولای ۱۹۹۹م اباسین کې سخت طوفان هغه ۸۲ کاله پخوانۍ بېړۍ هم ډوبه کړه چې “ایس- ایس- جهلم نومیده. د نړۍ په نیمه کره کې برطانوي سلطنت واک د دې بحري بېړیو او وسلو په زور ټینګ و. د دې په ساحلونو د لویو بحري جازونو جوړولو کارخانې وې. یوه يې د سکاټلینډ […]

میکنایر

د ۱۸۶۰م راهیسې انګریزانو د همالیه غرونو، تبت، کشمیر او لداخ ته د سروې ګانو لپاره د مسلمان ملایانو یا حکیمانو، بودایی راهبانو او درویشانو په جامه کې خپل روزل شوي افسران وراستول. د دویم افغان جنګ ( ۱۸۷۸م) له پېل برطانوي پوځ د انجینیرانو په دسته کې یو ځوان ویلیم واټس میک نایر هم […]

د پښتون بدل

د ۱۹ پېړۍ په پای کې یو انګریز پوځي افسر د پښتنو قبایلو په اړه یو کتاب خپور کړو. د کوهاټ چاوڼۍ نه علاوه چاپېره سیمو ته به په ګشت ورتلو او د ورځې پیښې به يې لیکلې. دی وایی چې یوه ورځ د بنو نه کوهاټ ته په اس روان وم. په لاره خپل […]

ایلفنسټون او شیراني

د بلوچستان په شمال ختیځ کې د شیرانو زمکه د ژوب سره یو ځای کېږي. دا تر ټولو وروستو پاتې سیمه او په ۱۹پېړۍ کې څو زره خلک پکې میشت وو. د سلیمان غرونو د سلسلې په شمال، جنوبي وزیرستان، ډیره اسمعیل خان او پکتیکا تر منځ څو شنې درې د شیرانو ټاټوبی دی. لکه […]

لومړی مشن

د پخواني انجیل د څو پاڼو پښتو ژباړه په ۱۸۱۸م کې د ایسټ انډیا کمپنۍ یو مبلغ “ویلیم کېري” وکړه. ده له هغو کوچیانو پښتو زده کری وه چې هند ته به تجارت لپاره ورتلل. ځینې په بمبۍ او کلکتې کې میشت وو او انګریز به ورته ” پټان” ویل. په ۱۸۴۹م کې صوبه سرحد […]

ټنګسال

د ۱۸ پېړۍ تر پای د پیښور اوسني چوک يادګار کې یوه ضراب خانه (ټنګسال) کې د وخت د باچاهانو سکې جوړیدی. څرګنده نه ده چې دا پخوا نه موجوده وه او که د مغلو په وخت کې دلته جوړه شوه. کله چې د احمد شاه ابدالي نمسي، د شاه زمان خپل وزیر پاینده خان […]