Category: د هندوستان پښتانه

اختر شیرانی

په اردو ادب کې اختر شیراني د ” شاعر رومان” په لقب او د انګریزي روماني شاعرانو ” کیټس، شېلی او بایرن سره پرتله کېږي. په راجستان کې د ټونک ریاست روهیله پښتنو نوابي وه او شیراني قام چاپېره په نورو کلیو کې هم میشت دی. د ناګور په ضلع کې څلورو کوڅو “صوفیا- غوثیه- […]

ملکه جهان

په اپریل ۱۵۲۶م د پانی پت لومړي جنګ کې ابراهیم لودي د خپلو پتمنو ملو سره ووژل شو. د ده نور پوځ له میدانه تښتیدلې او یا مغلو ته تسلیم شوی و. د لودیانو د ټبر مشره”ملکه جهان” د آګرې په سکندره کلا کې وه. د دې خپل نوم په اړه معلومات نشته خو دا […]

ابراهیم ګاردی

د فرانسوي ژبې ” ګاردی” د “ګارډ” یا محافظ مانا ورکوي. د پانی پت په دریم جنګ کې د مرهټو له خوا د توپخانی مشرابراهیم ګاردی و. په ۱۶۶۸م کې فرانسویانو د لویدیځ بنګال مالاباربندر د تجارت لپاره مغلو نه تر لاسه کړو نو د حفاظت لپاره يې پکې پوځ هم وساتلو. مرهټو هغه وخت […]

ابادي بانو بیګم

د هند د خپلواکۍ غورځنګ دوو وروڼو محمد علی جوهر او شوکت علی مور په تاریخ کې د “بي اما” په نوم شهرت لري. ابادی بانو په ۱۸۵۰ م کې په روهیله ریاست رامپور کې وزیږېده. د دې پلارشیخ مظفرعلی په نجیب اباد کې د پوځ په سپاره دسته کې شامل و. په ۱۸۵۷م کې […]

ډاکټر ذاکر حسین

په هند کې د خپلو څېړنو په وخت ځینو استادانو ویل چې مونږ دوه پښتانه پیژنو چې یو شیر شاه سوری او بل ډاکټر ذاکر حسین خان دی. د قایم ګنج په یو محلت کې د “مد اخوند په قبر خلک اوس هم ډیوې بلوي. دا ښار قایم خان بنګښ په ۱۸ پېړۍ کې اباد […]

اپریدی عبد الصمد خان

د پښتونخوا ځوانان به هند ته د کاروبار او جنګي خدمتونو لپاره ورتلل. په ۱۸۱۹ م کې کشمیر د افغان بارکزو ټبر نه د سیکانو لاس ته ورغلو چې شا و خوا ۲۷ کاله ورسره و. بیا د دې ځای ډوګره قام د سیکانو نه خپلواکه شول او د کشمیر نورو سیمو په نیولو يې […]

ارزاني خیشکی

د ۲۰۰۳ م په لومړي میاشت کې زه د د بهار د پښتنو په اړه پلټنو لپاره پټنې ته لاړم. استاد عبد الخالق رشید راسره مل و چې کال وړاندې هلته د بایزید روښان یو خلیفه ارزاني مقبره کشف کړې وه. ارزاني د تصوف د نقشبندي طریقې منونکی او په وحدت الوجود يې باور کوو. […]

قاسم علی اپریدی

د پټنه په خدا بخش کتابتون کې د پښتو د څو کتابونو سره د “دیوان آفریدی” هم پروت دی. د دیوان په سر کې د تصوف د “قادریه” سلسلې شجره لیکلی ده. مومنان خبر اوری په رښتیا ز سنی یم ما قسم دی په خدا ز احوال دی شجره پخپل بیان کړم تاسی مکوی شبهه […]

رحمان

په دودیزه هندي فلمونو کې بد کیریکټر به دومره عیبونه لرل چې خلکو به په سینما کې ورته ښکنځلې شروع کړې. خو د ۱۹۴۰ م په لسیزه کې “رحمان” د بد سړي یوه نوې څېره ورته وړاندې کړه. د ده پوره نوم سعید الرحمن او په خټه بارکزی و. نیکونو يې په ۱۸۷۹ م د […]

د ګجرات پښتانه

عالیه سلطانه د “بلاسينور” د وروستي نواب لورده. په ۱۹ میلادي پېړۍ کې د هند په لویدیځ کې د ګجرات په ساحلي سیمې د جوناګړه او مناودر په شان بلاسینور هم د “بابي” پښتنو یوه نوابي وه. د ګجرات، کاټهیاواړ د سمندر پرغاړه جوړ د سومنات مندر په ۱۱ میلادي پېړۍ کې د غزني سلطان […]