په هند کې فقیر “ګداګر” یا خیرات غوښتونکي ته وایی او انګریز په هند کې د جهادي مشر یا درویش لپاره د فقیر لقب یو ډول سپکاوي او حقارت له مخې کاراو. د وزیرستان ایپي فقیر په ۲۰ پېړۍ کې د برطانوي استعمار په ضد لوی مبارز و. د ده نوم علي خان او ۱۹ […]
د نولسمې ميلادي پيړۍ په پاې کې انگريزانو د پښتونخوا په قبايلي سيمې کې پخپلو چاونيو جوړولو لاس پورې کړې و. هم هغه وخت په مسيتو(محسودو) کې يو ملا ددوي په مخالفت کې مټې راونغښتې. د ده نوم محي الدين او په اليزو قام کې د شابي خيلود ټبرنه و. د پښتنود نوروملايانو په څيرديني […]
په ۲۰۰۴م کې زه د دلي “ترکمن دروازې” نه وراخوا، بلبلی خانه کوڅې په یو میدان کې دوو بې نومه قبرونو لیدو ته ورغلم. خلک وایی چې هلته ملکه رضیه سلطان او د هغې خور خښې دي. د هندوستان لومړۍ مسلمانه ایمپراتوره (ملکه) رضیه بیګم په ۱۲۰۵م کې بدایون ( اترپردیش) کې وزیږېده او د […]
په ۱۱ جون ۱۸۴۲م د لندن په انځوریز پاڼې د اکبر خان یو انځور خپور شو چې پوره پوځي لباس او وسلو سره، په یو ځغلنده اس سپور دی. د امیر دوست محمد پینځم زوی محمد اکبر خان په ۱۵ اکتوبر ۱۸۱۶م کې و زیږېدو. د ۱۸ کالو په عمر کې دی د جلال اباد […]
د حیدرآباد یو بازار کې چا پر زمکه، زاړه کتابونه خرڅولو له ایښي وو. یو لاروي ترې پوښتنه وکړه چې د ټولې ډېرۍ بیه څه وه. کباړي ورته وویل، هسې خو په دریو روپو ده، خو ته راته قدردان ښکارې نو ۲۰ روپۍ راکړه. سړي په ۲۰ روپو د کتابونو ټول انبار ترې واخیستو. دا […]
په ۱۹۸۱م کې د هندوستان ملي ټیلویژن ” دور درشن” د یو پروګرام میلمه د ۱۳ کالو ماشوم و. دلیپ کمار نومې دغه نابغه یو وخت کې په څلورو باجو (کی بورډ) موسیقي غږولې شوه. ماشوم په ۶ جنوري ۱۹۶۷م کې د “چینای” یو موسیقار شیکهر کره وزیږېدو. مورنۍ ژبه يې “تامل” او پلار يې […]
په نړۍ کې لږ کسان داسې دي چې پخپله يې هيڅ نه وي ليکلي خوهغه علم چې دوي لرلود شهرت سره د نړۍ هرگوټ ته رسيدلې وي. په دې کې يونوم د سقراط دې. ده پخپل ژوند کې د ليکلوهڅه هم نه وه کړې. دده علم دده شاگرافلاطون په ليکنو کې نوروته ورسيدوچې د يوډايلاگ […]
په ۱۹۲۵م کې د کندهار په “شالمار” ښوونځي کې له سبق فارغ شوی یو ۱۵ کلن ځوان عبد الحۍ دومره لایق و چې هم هلته معلم شو. د عبد الحق اخونزاده دا زوی په ۱۲۸۹ ش ( ۱۹۱۰م ) کې د کندهار د بامیزو په کوڅه کې زیږېدلی و. د علم برخه ورته د غور […]
د ۱۹ پېړۍ تر پای هم د پښتنو میرمنو ژوند پټ او په اړه يې چا نشول لیکلی. نامتو سیاسي مشرعبد الصمد خان اڅکزی ممکن هغه لومړی لیکوال و چې د خپلې مور د ژوند یو تصویر يې وړاندې کړو. “دلبره” د کندهار اوسیدونکی او د خپل میړه نورخان د مشر تربور لور وه. هغه […]
د ۱۹ پېړۍ په سر کې د مومندو تیرا (تیرای) محمد اکرم خان، د جنګونو او دشمنۍ له کبله، کلی پریښودو. ځینې خلک دا د اپریدو ” تیراه” ګڼي چې سمه نه ده. دا د مومندو او اپریدو ترمنځ د شلمان غرختیځه ډډه ده. اکرم خان لومړی اتمانخیلو “انبار” ته لاړو او هلته نه بیا […]