Category: شخصیت

عبد الرحمن الداخل

د ۷۵۶م نه تر ۷۸۸ م په اسپانیی کې د اسلامي سلطنت بنسټ ایښونکی امیرعبد الرحمن الداخل و. دی د روژې په ۵ نېټه ۱۱۳ هجري (۷۳۱م) دمشق نه بهر د “پلمایره” لرغونې ښار کې وزیږېدو. د ۵ کالو په عمر کې یتیم شو او د وروڼو او نیکه تر څارنې لاندې را لوی شو. […]

آزاد خان افغان

تاریخ د فاتحینو له خوا لیکل کېږي او د ۱۸ پېړۍ د افغانستان تاریخ د ازاد خان په نوم سرسري تیرېږي. د احمد شاه ابدالي نه شا و خوا ۱۷ کاله مشر، ازاد خان د غزني موساخیل غلجی و. دی د پارس (ایران) د نادر شاه افشار د یو پوځي دستې مشر او ممکن په […]

مهر چند کهنه

په ۱۹۳۷م کې جوړه د صوبه سرحد (خیبر پښتونخوا) د دویم حکومت د خزانې وزیر مهر چند کهنه نومیدو. مهر چند په اول جون ۱۸۹۷م کې پیښور کې و زیږېدو. د ده پلار کرم چند په خټه پنجابی او یو شته من کاروباري او کور يې د صدر په مال روډ او اوسني ارباب روډ […]

زرغونه الکوزۍ

د احمد شاه ابدالي مور زرغونه چې ولس يې په درناوۍ “زرغونه انا” بولي، داټکل له مخې په ۱۷۰۲ یا ۱۷۰۳ م کې وزیږېده. د پلار نوم يې “خالو خان الکوزی” و. ښایی زرغونه په ملتان کې رالویه شوه ځکه د سدوزو یو ټبر د شاهجهان له وخته په ملتان کې اباد و. د زرغونې […]

کاکړ شیر جان

په ۱۹۴۰ م د اکتوبر په ۴ نېټه شیر جان کاکړ د “فورټ سنډیمن” پولیټیکل ایجنټ میجربارنز (بارنس) په خپل کور کې په طماچه وویشتلو. د هغه محافظ او باورچي )اشپز( د ده د نیولو هڅه وکړه نو هغوی يې هم ووژل. فورټ سنډیمن ۰اوس ژوب) پیاوړې کلا د ۱۹ پېړۍ په پای کې د […]

البیرونی

د جهلم سیند په ختیځه غاړه یوه غونډۍ د نندنه کلا نښې لري. شا و خوا ۱۰۰۰ کاله پخوا نامتو عالم البیروني دلته په لومړي ځل د زمکې قطر(ریډیاس) معلوم کړو. دی یو نابغه و چې پخپل ۶۳ کاله ژوند کې په ۱۲ علومو يې ۱۰۳ کتابونه او مقالې ولیکلې. محمد بن احمد په ۵ […]

د بصری رابعه

رابعه په عربي کې “څلورمه” مانا ورکوي. په بصره کې د یوې غریبې کورنۍ د څلورمې لور دغه نوم وروسته په تصوف کې وځلیدو. “رابعة العدوية القيسية” د ۷۱۴ او ۷۱۸ م ( د ۹۵ او ۹۸ هجري) کلونو ترمنځ وزیږېده. مسلمانان ورته د ادب نه “حضرت رابعه بصري” وایی. روایت دی چې یوه ورځ […]

عبدالغفارخان

“سیمانت ګاندهي، فخرافغان، باچا خان” د هغه شخصیت څو لقبونه دي چې ټول ژوند يې خپلې ټولنې په خدمت تېر کړو. عبدالغفار د بهرام خان کشر زوی په ۶ فروری ۱۸۹۰ م اتمانزو کې وزیږېدو. ۵ کالو په عمر کې د کلي جومات ته قران درس لپاره تلو. په ۱۹۰۷ م کې د خپل وروعبدالجبار […]

ملتان خان زخه خیل

لاس د ملتان يې راوچت کړ زړه د ملتان به اوس په تول معلوموينه د پښتو دا لنډۍ د اپريدو د زخه خيلو ملتان خان لپاره ويل شوې وه. د پیښور د خلکو روايت دی چې کله انگريزانو د ملتان خان مړې وموندلو نو دده زړه يې راوويستلو چې وې گوري هغه په ريښتيا د […]

فیروز

د لبنان سندرغاړې فیروز په عربی نړۍ کې خلک یو بې څارې هنرمندې په توګه پېژني. د عیسایی دین منونکې فېروز، د قران کریم د ایاتو په تلاوت، سوچا عربي تلفظ زده کړو او هره یوه سندره د عبادت په شان وایی. د فېروز خپل نوم”نهاد ودیع حداد” او په ۱۹۳۵ م کې د لبنان […]