Category: لنډ معلومات

د فیض معشوقه

تونے ديکھي ہيں وہ پيشاني، وہ رخسار، وہ ہونٹ زندگي جن کے تصور ميں لٹا دي ہم نے د اردو ژبې د نامتو شاعر فيض د اوولسو کالو په عمر کې په يوې افغان جينۍ مئين شو. د هغې ټبر د فيض پلار سلطان محمد سره د افغانستان نه راغلی و. فيض او هغې جينۍ […]

هما

د یونس خلیل مشهور شعر دی چې د دنیا په سر دې سیوری د هما وي فقط ستا د زلفو سیوری دې په ما وي… د هما ذکر د پارس په لرغونو کيسو کې شوی دی او دې ته به يې د جنت مارغه وئيل. هلته باچاهانو په هما دومره عقيده وه چې دا به […]

د رنګونو حقيقت

لرغونو انسانانو باور کوو چې نړۍ څلور ګوټيزه ده او هر ګوټ کې يې يوه ډله خلک اوسېږي. دا خلک په څلورو رنګونو پيژندل کيده. د ختيځ رنګ سور او د شمال تور و ځکه هن (يفتليان) تور ګڼل کيده. لوېديځ سپين او خلک يې هم سپين وو، شين (نيلا) د جنوب رنګ و ځکه […]

بفر زون

په ۱۹ ميلادي پېړۍ کې افغانستان د برطانيې او روس تر منځ بفر سيمه وه. دواړو ملکونو “واخان” د چين سره بفر ټاکلې وه. بفر جلا کوونکې او يو ځاې کوونکې زمکه وي. عادي بفر سيمه سرحدونو او يا جنګيدونکو ملکونو په منځ کې وي چې پوځي فعاليت نه پاک وي. په ځينو ملکونو کې […]

سرخاب

په ماشومتوب کې به مو اوريدل چې فلاني ته څه د سرخاب وزره لګيدلې ده؟ سوچ به مو کوو چې دا به هم لکه د هما يو خيالي مارغه وي. خو سرخاب د زرکې د ټبر يو ښکلې مارغه دی. هسې خو د زرکې ۳۰ نه زيات قسمونه دي خو نر سرخاب يې تر ټولو […]

راحت زاخيلي

د پښتو نثر او د ژورناليزم پلار راحت په پښتونخوا کې د انګريز د واک پر وخت را لوی شو. په ۱۸۸۴ م کې د نوښار په زاخېلو کلي کې د سيد فريح الله خپل زوی ته سيد رحمت الله نوم کېښودو. د سيدانو په دی ټبر کې ماشوم رحمت الله لومړنۍ زدکړې د پلار […]

زمری

په پښتو او ډېرو نورو ژبو کې “زمری” د ميړانې نښه ګڼل کېږي. د زمري په شان زړه ور، د زمري جګر، د زمريانو خاوره او داسې نور. زمری چې شير او ببر شير هم ورته وايي، د پيشو د نسل نه دی او د نر د مخ چاپېره د ويښتو هاله وي. په ځينو […]

شکريه خانم

د هند له وېش وروسته د پاکستان د هواي شرکت لومړۍ پايلټ(پيلوټ) ښځه شکريه خانم (کاکړ) د کوټې اوسيدونکې وه. دا په کراچي کې اوسيده او هلته د ملکي طيارو د الوتنې په کلب کې يې ځان شامل کړې و. دې به په وړو الوتکو زده کوله او په هم هغې کلب کې د پايلټانو […]

بوده ستوا

يوه توری چې په بودايي علم کې ډېر کارول کېږي او لرغونپوهان د يوې مجسمې په ليدو وايي چې دا بودا نه دی بلکه بودهه ستوا دی. د دې مفهوم د بودا روح وي. د بودایي دين منونکي په دې باور دي چې لومړی بودا شهزاده سدهارته د نيپال په يو رياست کپل وستو کې […]

د افغانستان منرالونه

څنګه چې سعودي عرب د تېلو زېرمې لري، هم هغسې د افغانستان خاوره په ليتهيم ډکه ده. ورسره کرومايټ، مس، اوسپنه، ګوګړ(سلفر) او نقره(سپين زر) په لوی کچ موجود دي. کوبالټ، بارايټ او نيوبيم هغه منرالونه دي چې اوس نوي ټېکنالوجي کې ترې کار اخيستل کېږي، په افغانستان کې فراوان دي. هغه چې زېرمې په […]