Month: February 2013

د گندهارا ژباړن

د گندهارا اوسيدونکې لوکک په ۱۵۰ م کې زيږيدلې او په خټه ” يوژي” و ديوژي خلکو په اړه ډيرمعلومات نه لرو خو داسې اټکل دې چې دا د چين کوچيان او په افغانستان کې د کشان سلطنت بنسټ ايښونکي و. لوکک په چيناي بوديزم کی يوه مهمه څټه گڼلې شي او دې د هغو […]

منگل

دا د سانسکرت د هغو تورو نه دې چي د هند د لوې وچې ډېرو ژبو کې يو شان تلفظ کيږي. ددی توري مانا ښه اوسپيڅلې دی اوپه اسمان کې تر ټولو قوي سياره مريخ په هندي کی منگل نوميږي چې د جنگ او د اور سمبول دې. د اوونۍ په ورځو کې منگل وار […]

د يوې پاڼې د زوال کيسه

د ميلادي کال ۲۰۱۱ د جولاي وومه نيټه په انگلستان کی ددی لپاره به ياد وساتل شي چې يو تر ټولو پخوانۍ اوونيزه پاڼه په دی ورځ بنده شوه. ” نيوز اف د ورلډ ” يو سل او اته شپيته کاله پخوا خپريدل پيل کړي و او په ټولې نړۍ کی په ميلينونو ولوستونکي لري. […]

د هريتي کيسه

دچارسدې سره نږدې د عمرزو نه نيم ميل شمال کې دزمکې نه شپيته فټه لوړه يوه غونډۍ د” بي بي سيده ډيرۍ” نوميږي. د شلمې پيړۍ په سرکې يو انگريز لرغون پوهه سر جان مارشل په دې سيمه کې د کيندنو پر وخت يوه بوداي سټوپا رابرسيره کړه. دلته د يوې ښځې مجسمه وموندل شوه […]

يفتليان څوک و؟

د څلورمې ميلادي پيړۍ په نيماي کې دا سيمې د مرکزي ايشيا د کوچيانو تر بريدونو لاندې و چې په گډه يفتليان يا په انگريزي کې ” هن” نوميږي. دکوچيانو لومړۍ څپه د خاقان خلکو وه چې په ۳۵۰ م کې راپيدا شول. دوي پسې ديرش يا څلويښت کاله وروستو کيداريان راغلل. د پينځمې پيړۍ […]

چارسده يا پشکلاوتي

د پيښور شمال ختيځ کی ديرش کلوميټر په واټن دچارسدې ښار دې. د دريو سيندونو، کابل، سوات او جيندي په غاړو اباد دا سيمه د لرغونو وختونو راهيسې يوه ښيرازه سيمه وه. درې واړه سيندونه وروسته د اباسين سره گډ شي. په لاره تيريدونکو مساپرو به دشيخانو ډيرۍ کې کنډوالې ليدلې چې ځاې خلکود “حصار”په […]

ويد څه وي؟

ويد په سانسکرت ژبې کې علم يا معلومات ته واي. دا د زاړه سانسکرت ژبې هغه په زرگونو بېتونه دي چې په هند کې د لرغونو زمانو راهيسې برهمنانو زمزمه کول او ځيني يې وروستو و ليکل شول. ددوي په عقيده دا د خدايانو سندرې وې چې سپيڅلو انسانانو واوريدې اونورو ته يې وروښودلې. ويدونه […]

سانسکرت د ژبو مور

د نولسمې ميلادي پيړۍ په ورستيو کې يو انگريز ژبپوه ويليم جونز په کلکتې کې خپل ليکچر کې وويل سانسکرت ، ” د يوناني ژبی نه زياته مکمله ( پورا) د لاطيني نه زياته پراخه او ددی دواړو نه زيات په لطافت سوچه کړی شوی ده. خوبيا هم ددی دواړو ( ژبو) سره کلک تړاو […]

د غريبۍ شپه

  زه د ښار په يو پرايويټ سکول کې معلمه يم او دلته زيات ماشومان د مړو کورنيو نه دي. خو ځينې داسې دي چې کله يې زه د چوټۍ په وخت د پلار يا مور سره وينم نو پوهيږم چې ډيرې پيسې به نه لري. زما د نهم صنف شاگردانو کې کله کله د […]

د مينې يوه ورځ

په ۲۷۰ م کې د روم يو پادري ويلنټاين نوميدو او هغه وخت مسيحيان به د واکمنو له خوا دير زورول کيده.   په روم کې پوځيانو به واده نشو کولې اوويلنټاين د داسې پوځي ځوانانو ودونه په پټه کول. يو وخت دې ونيول شو او په زندان کې يې واچوو. د جيل د مشرداروغه […]