Month: July 2013

افغانستان ته د يو انگرېز سفر

جورج فوسټر په ۱۷۸۰ م کې د ختيځ هند يا ايسټ انډيا کمپنۍ يو ملازم و چې د خپل حکومت لپاره ورته د هند، افغانستان، پارس او د روس په اړه معلوماتو د راټولولو دنده سپارل شوې وه. ده د اتلسمې پيړۍ په ورستيو کې د کلکتې نه يو اوږد او خطرناکه سفروکړو چې هغه […]

د افغانستان يوناني- هندي باچا

د عيسا پېغمبرد وخت نه دوه سوه کاله پخوا په باختر کې ( ممکن آې خانم يا بلخ) د دويم ” ډيميټريوس” يوناني واکمن په کور کې يو ماشوم وزېږېدو چې “ميناندر” ونومول شو. د ماشوم پلار يونان نژاده و خو مور يې د باختر وه او د هغه وخت د دود سره سم ورته […]

ی-ي-ې-ئ-ۍ

په پښتو لیکنۍ ژبه کې پنځه ډوله یاګانې شته او کاریږي: ی لومړنۍ: بي ټکي (ی) چې د مفرد مذکر لپاره استعمالیږي، لکه منګی، پسرلی، ښاغلی، منلی، ننګیالی، توریالی، زمریالی او داسې نور. ي دویمه : لنډه (ي) چې دوه څنګ ترڅنګ ټکي خوري، او د مذکر جمع لپاره استعمالیږي خو په فعل کې هم […]

پړانگ

په خېبر پښتونخوا کې د چارسدې يوه سيمه پړانگ نوميږي. دلته د سوات سيند په جنوب کې د کابل سيند سره يو ځاې کېږي. په ځاي خلکو کې دا خبره مشهوره ده چې يو وخت دلته ځنگل او پکې پړانگان اوسېدل نو ځکه يې دا نوم دې. خو دا تورې د سانسکرت د “پرياگه” نه […]

اشوکا باچا

اشوکا د ۳۰۴ نه تر ۲۳۲ ق.م کی د هند په مگدها ( اوسنې بهار ايالت) کی د موريه کورنۍ باچا و. دده نيکه چندرا گپتا او پلار بندو سارا هم باچاهان و. اشوکا پخپل نيکه گران او په جنگي فنونو کی د ميرنو وروڼونه تکړه ونوځکه دې به تل د هند په لرې پرتو […]

کورگې

د دوو کوټو دی وړوکي کور په جوړولو کی ما د خپلې سپما کړې پېسې خرڅی کړی او دوه لکه روپۍ می پور هم اخستی و. شپږ مياشتې مې کله د خښتو، کله سيمټو او کله د لرگي پسې يو خوا بل خوا وځغلېدم. اخر چې د کوڅې دروازه يې ورته ولگوله او په نل […]

د کابل سيند

د اريايانو د رگ ويدا سندرو کې د “کوبها” سيند هم ستايل شوې دې. د سانسکرت “کامبوج” نه علاوه د يونان ” کابوره” د چينايانو ” کاوفو” . “کوفن او کوفيس ټول د کابل سيند لپاره کارول شوي توري دي. نور نومونه يې ” کارورا او کابورا” دي. يوناني ليکوال هيروډوټس دا سيند د کسپاتايروس […]

صنعتي انقلاب

اوس تاسو د موبايل ټېليفون نه بغېر د ژوند تصور هم نشئ کولې. خو کله دا سوچ مو کړې دې چې د دې زمانې د ټېکنالوجي پېل د کوم ځاې نه وشوه؟ تر اتلسمې ميلادي پېړۍ په ټولې نړۍ کې زيات خلک کروند گر و. لږ شمېر خلکو به نور کسب زده کړې و چې […]

د دار الامان ماڼۍ

” دار الامان ماڼۍ په کچه غرمه کې اور واخستو چې تر دولس نيمو بجو بل و. د عامه فوايدو وزارت واي چې اور د دې په درېم پوړ کې ولگېدو چې پکې د سړکونو، بندونو او د کنالونو د انتظام دفترونه و. د اطفايې گاډي هغه ځاې ته دوه نيمې بجې ورسېدل خو درېم […]

ډيموکراسي يا جمهوريت

د يوناني ژبې دوه تورې ” ډيموس” (خلک) او ” کراټوس” ( واک يا قدرت) دوه نيم زره کاله پخوا د اتن ( اېتهنز) کې هغه وخت وکارول شو چې ولس د خپل هره ورځني ژوند په چارو کې ونډه واخيسته. د ډيموکراسي تورې د ” اريسټوکراټ” په مقابله کې رواج شو چې مانا يې […]