Month: May 2023

تصوف

تصوف یا صوفیزم له رب سره د انسان د مستقیم تړاو، له دنیا، مادیاتو او خواهشاتو سره د پرېکون لار بلل کېږي. ممکن د اسلام له پیل راهېسې دا څانګه او پیروان یي وو، خو په اوومې او اتمې پېړۍ کې د امویانو او عباسیانو په پیرونو کې تصوف ډېر وغوړېده. د تصوف یوه معنی، […]

چوګان

د چوګان (نیزه بازي) لوبه په انګریزي کې “ټینټ پیګنګ” نومېږي. د اس په ځغاسته پر زمکه یوه نښه ویشتل یا د هغې وړل، د مرکزي ایشیا په قبایلو کې رواج و. بز کشي او پولو د دغې لوبې څو قسمونه دي چې د نړۍ په بیلا بیلو ملکونو کې اوس هم کېږي. په یورپ […]

د بلوچستان تاج محل

په کوټه کې انګریزانو په ۱۹۰۰ م کې خپلې نوې ودانۍ ته د سنډیمن نوم ورکړو. رابرټ سنډیمن تر ۱۸۹۲م د بلوچستان سیمه يې اداره کوله. دلته د بلوچ او پښتنو مشران، د جرګو مرکو لپاره وربلل کیده نو هغوی به ورته ” دربار هال” ویل. د سپینو تیږو جوړه دا ودانۍ د تورو غرونو […]

الله رکها

په ۱۹۸۱م کې د هندوستان ملي ټیلویژن ” دور درشن” د یو پروګرام میلمه د ۱۳ کالو ماشوم و. دلیپ کمار نومې دغه نابغه یو وخت کې په څلورو باجو (کی بورډ) موسیقي غږولې شوه. ماشوم په ۶ جنوري ۱۹۶۷م کې د “چینای” یو موسیقار شیکهر کره وزیږېدو. مورنۍ ژبه يې “تامل” او پلار يې […]

دنداسه

یو وخت به دنداسه د کلیوالو پښتنو په هر کور کې موندل کیده. دا د غاښونو د کریم (ټوت پیسټ) بدل او د ښځو د سینګار یوه برخه وه. سړو به غاښونه د کیکر د ونې په مسواک پاکول. دنداسه د غوزانو (چارمغز) د ونې پوستکی (پوټکی) وي چې د نورو لویو ونو په شان […]

سود خور

په ۲۰۰۳م په ژمي کې د پټنې (بهار) د شاه ارزاني خېشګی مدرسې څو طالب علمانو راته وویل چې هلته ځینې کاروباري پښتانه یو ځای اوسېږي. د هغوی استوګنځای پورې راسره لاړل خو لیرې ودریدل چې ” سود خور” .ته نزدې نه ورځي. سود- ریبهه- انټرسټ د قرض قیمت وي. مثال يې دا دی چې […]

کله مینار

د وژل شوي دشمن نه سر پریکول او دا نندارې ته ځړول پخوا د نړۍ هر ګوټ کې رواج و. په یو ښار حمله کول، د ولس وژل او بیا د دوي له سرونو (کله) مینار جوړول جنګي پالیسي وه. هدف يې په ولس کې وېره خپرول وو چې نور مخالفت ونکړي. په ۱۳۰۰م کې […]

زما ژوند او ژوندون- ۸

په ۱۹۳۰ م کې عبد الصمد خان لاهور کې د کانګرس په کلنۍ غونډه کې ګډون وکړو. هغه وخت د هند مسلمانانو هم د خپل لومړۍ لوی کانفرنس تیاري کوله. دی بېرته ګلستان ته لاړو نو د خپل ورور عبدالسلام خان په ملاتړ يې یو سياسي ګوند جوړ کړو. انګرېز دغه ګوند غير قانوني وګرځاواو […]