په ۱۹۲۷-۲۸م کې له افغانستان دا ګنګوسې خپرې وې چې د چرګانو په خېټه کې مار پیدا شي. کله چې دا غټ شي نو چرګ پرې مري او که څوک هغه وخت د چرګې غوښه یا اګۍ وخوري نو هغه هم مري. عبد الصمد خان اڅکزی په خپل ژوند لیک کې وایی چې دا اوازه […]
د هغې په زنه يو وړوکې شين خال و او کله چې به ستړې شوه نو خال به يې په ورغوي ومښلو. زه د شپږو یا اوو کالو وم او هغه جینۍ چې نوم يې راته نه و معلوم زما همزولې وه. خپلې نیا راته ويلي و چې د هغې سره په کوڅه کې لوبې […]
د پینځم ق م پېړۍ په نیمایی کې د اناطولیا په ” هیلي کارناسس” جزیره کې یو ماشوم” هېرو ډوټس” نومیدو. د دې ځاې خلکو د يونان پر ضد پاڅون وکړو نو هيروډوټس هم د نورو خلکو په شان “ساموس” نومې جزيرې ته کډه وکړه. په ځوانۍ کې هغه ميسوپوټيميا، فونيشيا او مصر نه علاوه، […]
په ۲۰۱۹م کې د بالیوډ یو فلم “پاني پت” په بهر ملکونو کې میشتو ځینو افغانانو د قهر سبب شو. پدما وتی” د هندوستان زاړه پال هندوانو منفي غبرګون راپاره کړو. د یورپ او امریکا د هالیوډ په تاریخي فلمونو هم نیوکې کېږي چې حقایق څخه لیرې وي. تاریخي فلم ( فیچر) د تفریح او […]
په وړکتوب کې به مونږ د کتابونو په دکان کې رنګا رنګ هجري کیلنډړ( جنترۍ) لیدل. په ځینو به الوتونکی اس جوړ و چې مخ يې د یو ښکلی ښځې او په سر به يې تاج و. خلکو به ویل چې دا ” براق” اس دی او حضرت محمد (ص) ورباندې د معراج سفر کړی […]
د حیدرآباد یو بازار کې چا پر زمکه، زاړه کتابونه خرڅولو له ایښي وو. یو لاروي ترې پوښتنه وکړه چې د ټولې ډېرۍ بیه څه وه. کباړي ورته وویل، هسې خو په دریو روپو ده، خو ته راته قدردان ښکارې نو ۲۰ روپۍ راکړه. سړي په ۲۰ روپو د کتابونو ټول انبار ترې واخیستو. دا […]
د پښتو یوه محاوره ده چې “هاړ-جېټ دننه او پشکال-بادرو په ونه” د اوړي د میاشتو دغه نومونه د هندي جنتري نه پښتو ته کډه کړې ده. د پښتنو کروند ګرو ژوند د زمکې او د هوا د حالاتو سره تړلی و. د هند په نیمه وچه کې درې ډول غله، د بنګال وریژې، د […]
د روس او امریکه ترمنځ ” سړه جګړه” (کولډ وار) د بده بیرې نه پېل شوه. په ۱۹۴۹ م کې شوروي اتحاد (روس) د پاکستان لومړي وزیراعظم لیاقت علی خان ته بلنه ورواستوله. امریکه دا نه غوښتل او دی يې مجبور کړو چې بل کال د مې په میاشت کې امریکه ته لاړ شي. هلته […]
یو وخت د ژوب په هر کور کې د خمازور دانې ارو مرو ساتل کیدې. د لوی نخود ( کابلي چڼې) په شان دغه ځنګلي میوه هم هغسې رنګ لري او په دشتو کې شنه کېږي. په کوهاټ او وزیرستان کې دغه بوټی د ” ښپیانګه یا خپیاکه” په نوم پیژندلی شي. ځینې ورته اسګند […]
زما د زړه بازار یې وران کړ الله دې، دی په ژوندون نه خوشالوینه په آخرت خوار شې ریباره په ایرو پټ اور دې لیده پرې ودې سومه دا لندۍ ما په دې نږدې وختوکې د نامتواو نا چاپ پښتو قاموس یا فرهنګ ( فرهنګ ارتضایي) د قلمي نسخې په پاڼو کې ولیدې. دا هغه […]