بند امير

د افغانستان په مرکز کې د هندوکش د غرونو واورې چې ويلي کېږي نو د کلکو تيږو په توږلو اوبو ته لاره وباسي. د ميلينونو کالو په اوږدو کې د اوبو مالگې چې کېلشيم کاربونېټ نومېږي د اوبو چاپېره دېوالونه جوړ کړي دي. اوس د هغو دېوالونو په منځ کې اوبه په پينځو لويو کاسو […]

د شيربانو او يوسف خان اصل کيسه

د تورلنډۍ يوسف خان د محمود خان زوې. دا څرگنده نه ده چې د ده څومره خوېندې وې خو ورور يې نه و. يوسف لا ځلموټې و چې پلار يې مړ شو. دوي ښې زمکې لرلې چې تربورانو سره يې شريکې وې. د سيمې د نورو ځوانانو په شان دوي به هم ښکار ته د […]

د خواړو کچ

په ځينو کورونو کې د دسترخوان په سر خبرې کول منع وي. زمونږ په ټولنه کې ماشومانو ته دا وينا کيږي چې د ډوډۍ پر وخت خبرې مه کوئ. په دې خبره کې څومره حکمت دې؟ په ۲۰۰۸ م کې د بريطانيې د ټيليويژن يو چينل د څو ساينس پوهانو او دغذاي متخصصينوپه مرسته د […]

د سومنات مندر

سومنات ته به يي تلپاتى معبد وايه او د هندوانو په عقيده دا مندر سوم راج چى د سپوږمئ اسطوره وه له سرو زرو جوړ کړى وو. بيا راوڼ دا د سپېنو نه، ورپسى کرشنا د صندل د لرگى نه او پاچا بهيم ديو سولانکى په لسمه پېړۍ کې له ډبرو جوړ کړو. دا ښاي […]

لاطيني ژبه

د لرغونې روم په مرکزي سيمو “ايټاليکي لاتيني” خلکو چې کومه ژبه وېله، لاطيني نومېده. د دې ريښې په ټولو هندي اروپايي ژبو کې ځغلېدلي دي. په دې ژبې ليکل شوې تر ټولو پخوانۍ بېلگه د شپږم قبل الميلاد پېړۍ نه راپاتې ده. د روم واکمنو د دې سرپرستي وکړه او د سلطنت د چارو، […]

کارېز

له نن څخه دوه نيم زره کاله پخوا چې کله د پارس امپراتور کروش اختيار تر لاسه کړ نو يې د څنګلورو هيوادو په څېر په پارس کې د کروندې د پرمختګ لپاره د کارېزونو د کېندلو امر وکړ. له دې تاريخي سند څخه دوې خبرې څرګندېږي: لومړي: چې کارېز د کروش تر باچاهي لومړي […]

بطليموس

په دوېمې ميلادي پېړۍ کې د روم، يوناني نژاده بطليموس د مصر په اسکندريه کې ژوند کوو. په لاطيني کې د ده نوم ” کلاډيس پوټالميس” تلفظ کيږي. دې رياضي دان، ستور پوهه، جغرافيه دان او نجومي و. ده يو شعرهم وېلې دې چې د محاورې په توگه پاتې دې او په يوناني ژبې ليکنې […]

زمزمه

د لاهور په تاريخي ښار کی د ميوزيم او د پوهنتون ترمنځ د لوې لارې په سر يوه توپه ليدل کيږي چې ولس يې د بنگيانو توپ او پوه کسان يې د زمزمه په نوم پېژني. توپ خانه د دراني پوځ قوي برخه وه چې پکی په دريو کې دوه برخی درانده توپونه و. په […]

د هندوستان پښتانه – بهار

د هندوستان د بهار ولايت مرکزي ښار پټنه نومېږي. د عبادت خانو او د علم او هنر دا لرغونې سيمه په دې هم وياړي چې د دې يوه ولسوالۍ سهسرام د هند نامتو پښتون باچا شېر شاه سوري سيمه وه او اوس پکې د ده مقبره هم جوړه ده. د لته د خلجيانو او لوديانو […]

بې کچه مينه

هر څوک چې له حج يا عمرې راگرځي نو خرما او تسپې ارو مرو سوغات راوړي. څو کلونه وشول، چې زه دا تسپې راټولووم او دانو ته يې گورم. لکه د رنگا رنگ گلونو امېل ښکاري. د شيشې، لرگي اود پلاسټيک جوړ دا شنې، فېروزي، گلابي، ژيړې، سپينې، تورې، نسواري، نقرۍ او د بادامي رنگونو […]