د ۲۰ پېړۍ د تاریخ دغه استاد، ټولنپوهه او مفکر، خپل ټول ژوند په زدکړه او لیکنه تېر کړو. مبارک علي خان خپل په اپریل ۱۹۴۱م کې د راجستان “ټونک” ریاست کې وزیږېدو. دی په خټه ” ترین” نیکونو يې له پښین، هندوستان ته کډه کړې وه. دی وایی چې د نیکه پلار يې په […]
موږ چې د پښتو ادبیاتو ارتقايي تاریخ لیکو زما په فکر د محمد هوتک د پټې خزانې هغه شاعران په کې نه شو څیړلی چې یوازې په دغه کتاب کې نومونه او د شاعرۍ بیلګې راغلي ځکه چې هلته دا نه ښکاري چې له یوه مشخص شاعر نه مخکې کوم شاعر راغلی چې ده یې […]
ناوه او ترناوه د پښتنو خټو کورونه د باراني اوبو د ویستلو لپاره په چت “ناوه” ( تلفظ لکه تازه) ضرور لري. په جنوبې پښتونخوا کې ورته ” ترناوه” وایی چې د یو ” بېرلۍ” یا پایپ په واسطه اوبه بهر وباسي. پخوا به ناوه درې ته هم ویل کیده چې څو سیمې د ” […]
د جولای ۲۰۲۳م په ۲۷ نېټه یو پخواني همکار راته د قطب خان آفاقي د فیسبوک پاڼې پته راکړه. هلته بې شمیره تصویرونه مې ولیدل چې په لویو تیږو نقاشي شوی وه. په ټولې نړۍ کې لرغونو انسانانو په تیږو نقشونه کیندلي او ځینې يې ۶۰ زره کاله پخواني دي. د پاکستان شمالي غرونو په […]
د تازه پخ شوی خمبیره ډوډۍ خوشبويی مې ډېر خوښ وي او په ماشومتوب کې به مو دغه ګرمه ډوډۍ سپوره خوړه. په پښتونخوا کې د تنور ډوډۍ ” خمبیره” وي او یو وخت هر نانبایی به ځان ته لمده خمبیره ساتله. ښځو به د خاورو په ” کولپۍ” کې لږ لانده اوړه پریښودل او […]
د ټیونس ښار په ” باب الجدید” کې یو دوه پوړیزه زوړ کور وړه سپینه ګومبده لري. پکې یو غولی او چاپېره کوټې دي چې په دېوالونو پخوانۍ کاشي خښتې د هغه وخت د شته منو خلکو ژوند نښه وه. په ۱۴ میلادي پېړۍ کې نامتو مسلمان مورخ او فلسفي ” ابن خلدون” په دغه […]
د هند په شفاهي کيسه راماين کې تاکشا د بهرت اود ماندوي زوې و. وروستو دې د تاکشاکهنډا نومې سلطنت باچا شو او تاکشاشيلا يې پلازمينه شوه چې اوس ټيکسلا نوميږي او د اباسين په ختيځه غاړه يې کنډوالې په سترگو کيږي . خونورلرغون پوهان واي چې تاکشلا دهندد يوې ډلې خلکوتاکا په نوم اباد […]
د پښتنو نامتو مشر عبد الصمد خان په ماشومتوب کې په خپلې سیمې د برطانوي حکومت اغیز ته پام و. دی وایی چې د پښین زیات خلک سوداګر وو. ” زمونږ د خپل کلي یوه څنډه (محله) تر اوسه “ټټۍ” بولی چې د سوداګرو ګودام یا ګنج ( کاروان سرای) ته وایی.” هلته د هند، […]
په ۱۹۶۰م کې زه د نورو وړو سره په سپینو جامو کې د پیښور تر ټولو لوی سکول ” لیډي ګرفت” ته لاړم. د دې د لوبو په میدان کې زما په شان سوونو جینکو د ګرل ګایډ د تنظیم مشرې میرمن” بیډن پاول” انتظار کاو. برطانوي پوځي او لیکوال، رابرټ سټیفنسن سمیت بیډن پاول […]
دا جنګ په ۱۸۴۴م کې پای ته ورسیدو چې شا و خوا درې کاله روان و او انګریز پوځ ته يې لوی ځاني او مالي تاوان واړاو. په ۱۹ پېړۍ کې برطانوي واکداران د روس نه په ویره وو چې د افغانستان له لارې هند ته ورننوځي. د سدوزو شاه شجاع د کابل د تخت […]