د غور امريکاي باچا

د متحده ايالاتود پينسلوانيا ايالت په ميوزيم کی په پارسي ژبی دوه سوه کاله پخوانې يو سندايښي دي. دالوزنامه يوافغان سردارمحمد رفيع بيگ لاس ليک کړی دی. په سند ليکلي دي چې جوسايا هارلن د سردار” د حکومت بش پړه واک او اختيار پخپل لاس کی لري” جوسايا هارلن وروسته د غورد باچا په نوم […]

د شهاب الدين غوري شناخته؟

د غورد پښتون ټبرسلطان محمدغوري په څونومونو پيژندل کيږي. دده خپل نوم معزالدين محمد بن سام واو داسې اندازه ده چې په ۱۱۵۰ م کې زيږيدلې و. ده د خپل ورورغياث الدين محمد سره يو ځاې د اوسني افغانستان او د آمو سيند نه پورې دخوارزم واک په لاس کې لرلو. معز الدين د جوش […]

کتاب

“شاه صيب دا کتاب هم دا نن رارسيدلې دې” د سليم غږ د هغه پښې ونيولې او دې د کتابونو رېړې (کراچي) ته ودريدو. د ښار په دې لوۍ بازار کی ملک زرغون شاه به هره ورځ څه نا څه کار پسې راتلو. يو څو ځلې د کتابونو ډکې دې رېړې ته يې هم پام […]

د چين د مليکې نذر

په ۵۱۸ م کی د چين د “واي” سلطنت مليکې “هو” يوبوداي راهب سونگ يون ته د نذرلپاره څوسوغاتونه ورکړل او گندهارا ته يې ورواستوو. د فاهيان په څيردې هم د خپلو دووملو سره په يو اوږد سفر روان شو اودوه کاله يې په مساپرۍ کې تيرکړل. دده يو ملگرې هوي ژينگ نوميدو چې د […]

پالي ژبه

ارياي ژبه ترڅو چې د هند ختيځوسيموته رسيده نوپه څو برخو ويشل شوې او نورې ژبې پکې ورگډې شوې وې. دوه نيم زره کاله پخوا د اوسني بهار په مگهدا کې د هندې ارياي ژبو يوه څانگه پالي ونومول شوه. د پالي مانا، ” متن” يا ليکنه او دا د سانسکرت څانگه نه ده که […]

برسنډې

د خيبر پښتونخوا په چارسده کی د اوړي په پيل کی دغنمود رنگ د گنو په شان ډانډي په بازارکی خرڅيږي چې خلک ورته برسنډې واي. دا لکه د گنډېرو پريکوي، د نورو سبو په شان ځان له، يا د غوښې سره يوځاې پخوي چې د الوگانوخوند لري. دا ډانډي د برسنډې د گل جرړې […]

ښايست- د لنډو کيسو کتاب

ښايست د لنډو کيسو هغه ټولگه ده چې په ۲۰۰۷ م کال کې د ” صحاف نشراتي موسسې” په کوټه کې خپور کړو. د کتاب کتونکې بارکوال مياخيل و او د لاهور په اکرم پريس کې چاپ شوې و. په دې ټولگه کې څوارلس کيسې شاملې دي او د انټرنيټ په پاڼو کې د چاپ […]

د شاه جي ډيرۍ

په دريمې ميلادي پيړۍ کی دچين اوهند له خوا لويديځ ته تلونکی تجارتي قافلې له پيښور ښار ته به نه و رسيدلي چې په اوښانو او اسونو ناستو کسانو به شل کلوميټر ليرې د يوې لوړې منارې سر وليدو. هغه وخت دا مناره هم هاغسی گڼل کيده لکه چې نن د پاريس ايفل ټاور يا […]

د بلخ پټه خزانه

په بلخ کې دعباسي خلفاو په وخت يو والي ټاکل شوې و چې داود بن علي نوميدو. يو ځل عباسي خليفه د بلخ خلکو ته په قهرشو چې دوي ورته ماليه او جزيه نه ورکوله. دبغداد نه يوچارواکې بلخ ته ورغلو چې د اسلامي حکومت لپاره د خلکو نه پيسې راټولې کړي. د ښار د […]

روه،روهيله،روهيلکهنډ

روه په سانسکرت ژبې کې د لوړې او د غره په مانا کاريږي. نامتو چيناي راهب فاهيان د پينځمې ميلادي پيړۍ په سر کې افغانستان او پښتونخوا ته ورسيدو نو د هغه وخت د ځايونو نومونه يې په چيناي ژبې تلفظ کول او ليکل. دې د ننگرهار نه وروسته ” لويي” ته ولاړو چې علامه […]