چونه

د اوړي په پای کې به زمونږ کور ته د سپینو غونډارو یوه لویه بوجۍ به راوړل شوه. ماشومانو ته به يې وویل چې بوجۍ ته به نزدې نه ځئ. ټول محلت به خبر شو چې زمونږ کره ” چونه کېږي” له دېوالونو به يې تصویرونه لیرې کړل او د ټولو کوټو سامان به په […]

پټه خزانه

د ۱۹۳۵م په پېل، د افغانستان نامتو مورخ او څېړونکی، علامه عبدالحی حبیبي د هند په سفر، د کوټې په بازار کې د پښین یو شاعرعبدالعلي اخونزاده سره ولیدل چې هلته يې د طبابت دکان و. حبیبي لیکي، ” زه د کندهار د طلوع افغان مدير وم او زما اخبار به علامه عبدالعلي ته استول […]

مولانا وحید الدین خان

د هندوستان دغه پښتون ” د اسلامي نړۍ لوی ساینسي پیر” بلل کېږي. د مولانا وحید الدین د ټبر داستان ۵۰۰ کاله پخوا له سوات پېل شو. په ۱۵ پېړۍ کې د سوات یو ملا حسن خان د خپل ورور حسین خان سره شخړه کې خپل کلی پریښودو او په اس سپور هندوستان ته روان […]

اباسین چپې چپې

په نغښتو مټو چې بخملۍ د بروزر شوړه تنور ته ور واچوله، نو د اور لمبو به یې د سر نه اوچتي ژبۍ ووهلې، د هاړ غرمې او د تنور تاو یې په بدن باندي د خولو نېز رامات کړ، شین خال یې د زني په کوهي کې غوپې ووهلې، سپین د نري خامتا کمیس […]

د لنډي کوتل جنګ

دا جنګ په ۱۶۷۱ م ( ۱۰۸۲ ه) کې د مغلو خلاف د پښتنو لوی پاڅون او د ” لنډی خانې، تاترې، خیبر جنګ” په نومونو هم شهرت لري. له ۱۶ پېړۍ، کابل او پیښور د یوې صوبې په توګه اداره کیدل او صوبه دار به په اوري کې کابل او د ژمي پیښور کې […]

ښه کیسه

د پښتونخوا په کلیو بانډو کی به پخوا یو “کیسه مار” د شپې په حجره کې ولسي منظوم داستانونه ویل. دوی به مجلسيان وو او یو داستان به يې په څو ورځو کې ختموو. یو څو په ۲۰ پېړۍ کې اروپایی مستشرقینو په هڅه ولیکل شول. د پیښور په آرکایوز کې د جمجه باچا کیسه […]

کوهاټ

د کوهاټ وچو غرونو په ختيځ کې اپريدي پراته دي. کوم ځای چې اوبه لري، د غوزانو، توتانو او د هندي اينځر ونې پکې ډېرې وي. هم دغسې د ونو په منځ کې د “حاجي بهادر بابا” زيارت دی. کوهاټ په دې دشته کې لکه د يو نخلستان په څېر دی. د ښار سره جوخته […]

جمعه

د جمعې به چوټې وه خو زه به د هره ورځ په شان د یو سور چرګ په بانګ سهار له خوبه راویښه شوم. سوچ به مې کاو چې دا چرګ ولې د جمعې په ورځ بانګ کوي. کاشکه لږ انسانیت پکې وای. سکول ته د نه تلو جشن به مونږ ټولو وروڼو خویندو په […]

سینجهن یا مورینګه

په هند کی د ترکاري دکانونه ډېر ښایسته وي. رنګارنګ سابه پکې هره ورځ په ترتیب ایښې او ښځې پرې لکه د مچانو راټول وي. د لندن په ګجراتي دکانونو کی مې یو میټر اوږد ډانډي لیدل. ورسره په انګریزي ” ډرم سټک” چی پښتو کې د “ډول غږولو لښته” مانا ورکوي، لیکلي وو. یوې […]

په ژوب کې

د افغانستان امیر عبد الرحمن په ۱۸۶۷ م کې وزیرستان څخه په سلیمان غرونو کې د شیرانو یو کلي کې ایسار شو. دی لیکي، “هلته تش دوه کورونه وو، وریژې يې نه لرلې او یوه پسه، څلور چېلۍ (اوزې) او درې چرګان يې خرڅولو ته ساتلي وو. ما سره ۳۰۰ کسان پاتې وو، نور رانه […]