طاهریان

په ۸ میلادي پېړۍ کې له مشهد، نيشاپور، هرات، بلخ، مرو، بخارا او سمرکند ټول په خراسان کې شامل وو. د اسلام له خپریدو سره د دې سیمې زیات خلک مسلمانان شول. خراساني جنګیالو لومړی د امیه او بیا عباسي خلافت په ټینګولو کې لوی رول ولوباو. ابو مسلم په ۷۵۰ م کې د زاب […]

وروستۍ بېړۍ

په ۲۵ جولای ۱۹۹۹م اباسین کې سخت طوفان هغه ۸۲ کاله پخوانۍ بېړۍ هم ډوبه کړه چې “ایس- ایس- جهلم نومیده. د نړۍ په نیمه کره کې برطانوي سلطنت واک د دې بحري بېړیو او وسلو په زور ټینګ و. د دې په ساحلونو د لویو بحري جازونو جوړولو کارخانې وې. یوه يې د سکاټلینډ […]

د شیخ تپور جنګ

د دې جنګ ذکر په لومړي ځل ۱۶۰۶م کې حسین خان بن صابر په “اسرارالفاغنه” کې کوي. ” د حضرت شیخ قدم غوریه خیل ۳ مشرترونه او د غوریه خیلو زیات خلک په دغه جنګ کې شهیدان شول.” د تپور (پتور) د جګړې کال ښایی ۱۵۵۰م ( ۱۳ جمادی الاول ۹۵۷ه اوړی وي. له جنګ […]

بټېربازي

د پښتو “مړز” د فارسي “کرک” د اردو “بټېر” او د انګریزي “کویل” د مرغۍ یو قسم دی. په پښتونخوا کې مړزان د غنمو د پخیدو په وخت پټیو کې راښکته شي نو خلک يې د خوړلو لپاره نیسي. مړز د چرګ په شان پخېږي او یا د پکوړو په شان په غوړو کې سره […]

د کشتیو پل

د کشتیو دا پل د ۱۹ پېړۍ په پای کې د انګریز له خوا په اباسین جوړ شو. د کلکتې نه کابل ته د اوښانو یوه قافله په ۱۹۲۰م کې هنډ ( اټک) سره نزدې په دغه پله تیرېږي. د یرغلګرو له خوا دغسې پلونو لوی هدف پلي پوځ او درانه سامانونه بلې غاړې ته […]

مجسمه

یوه ویډیو مې ولیده چې پکې خلک یوه مجسمه ماتوي. شا ته یو کس په غرنۍ پښتو نارې وهي چې ” راوايې خلو…مات يې کو” په انګریزي متن د ویډیو سره لیکلي وو چې، په دره ادم خیلو کې قهر ژنو خلکو د عجب خان اپریدي مجسمه ړنګه کړه. د هغه پټکی يې په کوتکو […]

اشفاق الله خان

په هندوستان کې ۲۰ پېړۍ د خپلواکۍ په غورځنګ کې اشفاق الله خان یو نوم ورکی مجاهد دی. د اتر پردیش په جنوب ختیځ کې د شاه جهان پور ضلع په ۱۸۱۴م کې د روهیله پښتنو له خوا اباده شوه. دلته ۵۲ محلتونه د پښتنو قامونو او مشرانو په نوم و. د ” جلال نګر” […]

ملکه سرور سلطان

د ۲۰ پېړۍ په سر کې د افغانستان ملکه سرور سلطان د ټولنې په بدلون کې لویه ونډه لرله. دا د امیر حبیب الله خان دریمه میرمن وه. سرور سلطان په ۱۸۷۵م کې کابل کې وزیږېده. د دې پلار د بارکزي ټبر، لویناب شیردل خان او نیکه يې میرداد خان د کندهار شاغاسي ټبر څخه […]

غز

په لرغونې انجیل کې د حضرت ابراهیم (ع) په لاس د نجف په دشته کې د یو کوهي “بیرشیبه” پرغاړه د غز د ونې کرلو زکر دی. بل ځای وایی چې بي بي هاجره ماشوم حضرت اسمعیل(ع) د غز د بوټي سیوري کې پریښودو او پخپله د اوبو په لټون شوه. له دغو دواړو کیسو […]

۸۳ فلم

د هند د کرکټ ملي لوبډلې په ۱۹۸۳ م کې نامتو لوبغاړي، د “کاپېل دېو” په مشرۍ په لومړي ځل د کرکټ نړیوال کپ وګاټه. ښايي د کرکټ لوبغاړو او زما په ګډون ډېرو ته چې هغه وخت پیدا شوي نه وو او یا ماشومان وو، د هغه نړیوال کپ سیالۍ یو هېر شوی تاریخ […]