د پښتو لومړی فلم “لیلی مجنون” په ۱۹۳۹ م کې جوړ او په ۱۹۴۲ م کې پیښور نه علاوه په بمبۍ او کلکتې کې هم خلکو ولیدو. د فلم دایریکټر امیرحمزه شینواری او د موسیقۍ تړون ورته عبد الکریم کړې و. په فلم کې “هېریجې” د لیلی او رفیق غزنوي د مجنون رول ولوبوو. سندرې […]
د برطانوي ملکه ایلزبت تر ۲۰۱۲م هغې ۱۱۶ ملکونو ته سفر لاړه چې د نړۍ یو مشر هم تر اوسه دومره سرکاري سفرونه نه دی کړې. د یو مملکت یا د حکومت مشر (باچا- ملکه یا صدر او وزیر اعظم نورو ملکونو ته رسمي یا سرکاري سفر د تجارت، ثقافت او کله کله جنګي ملګرتیا […]
له کوټې ۳۰ کلومیټر لیرې، بوستان اوس د پشین برخه ده. په فارسی کې بوستان د “باغ” یا د بڼ مانا ورکوي او ښایی چې شین او سمسور سیمه به په دغه نوم یادیده. په بلوچستان کې د بوستان په نوم یو بل ځای په سیوۍ کې هم شته او ایران کې څو ښارونه بوستان […]
د ایران (پارس) څلورم لوی سلطنت په ۳ میلادي پېړۍ کې واک تر لاسه کړو او ۲۲ باچاهانو يې د ۴۰۰ کالو نه زیاته موده حکومت وکړو. ساسان د اصطخر(شیراز) ذردشتي ملا و چې بازنګی صوبې د امیرلور سره واده کړې و. د ده نمسي اردشیر په ۲۲۴م کې یو بغاوت د لارې پارتيانو نه […]
په هند کې د خپلو څېړنو په وخت ځینو استادانو ویل چې مونږ دوه پښتانه پیژنو چې یو شیر شاه سوری او بل ډاکټر ذاکر حسین خان دی. د قایم ګنج په یو محلت کې د “مد اخوند په قبر خلک اوس هم ډیوې بلوي. دا ښار قایم خان بنګښ په ۱۸ پېړۍ کې اباد […]
د پښتونخوا په بازارونو کې اوری د ورخاړي ساګ (سابه) نه بغیر نیمګړی وي. په هندکو کې “قلفه” او فارسي کې “غلفه” نومېږي. په لاطیني کې د دې نوم ” پورټولاکا اوری لاسیا” دی چې په لنډو “پرسلین یا پرسلي” بللې شي. د دې بوټې له زمکې ۴۰ سینټي میټر لوړ شنه شي او د […]
د کلکتې میوزیم ته هره ورځ په سوونو سیلانیان ورځي او هلته په بودایی ګېلري کې د ګندهارا هنر هم ګوري. د یو خانقاه په ماته دړه د بودا د ژوند یوه پیښه کنده شوی ده چې د سری بهلول نه وړل شوی ده. سری (سري) بهلول د پیښور نه ۷۰ کلومیټر شمال لویدیځ کې […]
د انګریز نیمه پوځي ځواک “پنجاب ایریګولر فرانټیر فورس” مخفف “پیفر یا پفر او د دې غړي “پیفرز” نومېږي. په ۱۸۴۰ م کې د سیکانو سلطنت په ړنګیدو، د دې خالصه پوځ بیکاره شو. په لاهور کې د ایسټ انډیا کمپنۍ استاځي کرنل هنری لارنس دغه پوځ پخپلې ولقې کې واخیستو. وروسته په دغه ځواک […]
د احمد شاه ابدالي مور زرغونه چې ولس يې په درناوۍ “زرغونه انا” بولي، داټکل له مخې په ۱۷۰۲ یا ۱۷۰۳ م کې وزیږېده. د پلار نوم يې “خالو خان الکوزی” و. ښایی زرغونه په ملتان کې رالویه شوه ځکه د سدوزو یو ټبر د شاهجهان له وخته په ملتان کې اباد و. د زرغونې […]
په ۱۹۲۵ م هرات کې د پخوانو توکو د ساتلو لپاره یو عجایب خانه (موزیم) جوړه شوه چې د تنظیميه رئیس شجاع الدوله د دې مشر و. په ۱۹۲۸ م کې د حبیب الله کلکاني (سقاو) بغاوت په وخت د دې میوزیم زیات اثار لوټ شول. د هفت قلم ډبره چې له ګازرګاه يې ورته […]