بيګمۍ وريژې

د سوات خلک وريژو ته نشي تينګيداې او په تيره بيا “بيګمۍ وريژې” يې کمزوري ده. خو د شلمې ميلادي پېړۍ تر نيماي دا وريژې په سوات کې چا نه پيژندلې. په باغ ډېرۍ کې مېشت د يو سردار عبد الرحمن آفندي د کرکرهڼې او د ميوو سره دېره علاقه لرله. آفندي لقب ځينې بارکزي […]

ليلي

د لاهور په ميوزيم کې د مهاراجا رنجيت سنګ سپين اس هم د نندارې لپاره ايښودل شوې دی. ليلي نومې دا اس د مهاراجا ډېر خوښ و او پخپله يې ويل چې د دې د ترلاسه کولو لپاره يې د ډېرو خلکو وينې توې شوي دي. د ليلي اس خاوند د پيښور حاکم يار محمد […]

د افغانستان انځورونه

په ۱۸۳۹ م کې کله چې انګريز ځواک د غزني کلا ونيوله نو د هغه ځای لومړي انځورونه يو پوځي ډاکټر جوړکړل. دا انځورګر ډاکټرجيمز ايټکنسن د انګلستان د “درهم” ښار يو غريب پلار کره زيږېدلی و. له ماشومتوبه د ده د نورو ژبو او د انځورګرۍ سره شوق لرلو. د ده د پلار ځينو […]

سرخاب

په ماشومتوب کې به مو اوريدل چې فلاني ته څه د سرخاب وزره لګيدلې ده؟ سوچ به مو کوو چې دا به هم لکه د هما يو خيالي مارغه وي. خو سرخاب د زرکې د ټبر يو ښکلې مارغه دی. هسې خو د زرکې ۳۰ نه زيات قسمونه دي خو نر سرخاب يې تر ټولو […]

يورپي کېلينډر يا جنتري

ورځ او شپه په ۲۴ ساعتو کې د ويشلو کار په لومړي سر کې د بابل سوميريانو په ۴ ق م پېړۍ کې وکړو. لومړۍ جنتري يا کېلينډر په ۵۳۵ ق م کې د روم د سلطنت له خوا جوړ شو چې ۳۰۴ ورځې او ۱۰ مياشتې يې لرلې. لومړۍ مياشت يې مارچ وه. په […]

دوندی خان

دا انځور په ټوکر جوړ او د هند په مراد اباد کې يو کس حيات النبي سره خوندي دی. هغه دعوا کوي چې دا د روهيله پښتنو نامتو پوځي سالار او نواب دوندې خان څېره ده. دوندې خان د حافظ رحمت خان د تره زوی، په خټه برېڅ او د پښتونخوا د صوابۍ نه روهيلکهنډ […]

د اس قرباني

د اريایي عقيدې له مخې پر زمکه يو لوی طوفان راغلو او د شاربلو سمندرونو له تل نه يو سپين اسوا (اس) راوتلو چې دوه وزرې يې لرلې. د ديوانو باچا “اندرا” دا اس جنت ته يوړو، وزرې يې ترې پرېکړې چې پر زمکه پاتې شي او دا يې انسانانو ته ډالۍ کړه. په سانسکرت […]

د ټيکسلا ارواح

د سرکپ په جنوب کې د “کنال سټوپا” سره د شهزاده کنال یوه دردونکې کيسه تړلې ده. د هغې میرې مور په دروغو یوه حکمنامه د ده له پلار خوا نه ور واستوله، چه د کنال سترګې دې وباسې. نو کنال ورته ووئېل چې که دغه زما د پلار امر وې نو عمل دې پرې […]

راحت زاخيلي

د پښتو نثر او د ژورناليزم پلار راحت په پښتونخوا کې د انګريز د واک پر وخت را لوی شو. په ۱۸۸۴ م کې د نوښار په زاخېلو کلي کې د سيد فريح الله خپل زوی ته سيد رحمت الله نوم کېښودو. د سيدانو په دی ټبر کې ماشوم رحمت الله لومړنۍ زدکړې د پلار […]

هريرود

د هرات سيند چې ولس ورته هريرود وايي، هندو کش د کوه بابا له سرچينې راووځي. دا اوبه لومړی د غور په درو کې بهېږي او د جام مينار سره روانې وي. د هرات ښار په جنوب کې د زمکو د خړوبولو نه وروسته د سيند مخه شمال لويديځ ته شي او هلته د افغانستان […]