په عامه ژبه کې مونږ انسان هغه چا ته وايو چې په دوو پښو ګرځيدی او خبرې کولی شي. خو د لرغونو زمانو نه پاتې انساني هډوکو مطالعه ښايي چې پر زمکې، زمونږ نه علاوه نورو انسانانو هم ژوند کړی دی. تر اوسه د پنځو قسمو انسانانو په اړه د دوی د هډوکو نه معلومات […]
له دويمې نړيوالې جګړې وروسته نړۍ پر دوو بلاکونو ختيځ او لويديځ ووېشل شوه چې لوبغاړي يې پخوانى شوروي اتحاد اود امريکا متحد ايالتونه وو. خو داسې هېوادونه هم ول چې ځان يې په يوه بلاک پورې هم و نه تاړه او تر پايه ناپېلې پاتې شول. د ناپېيلو هېوادونو غورځنګ د دوی له خوا […]
په پينځلمې ميلادي پېړۍ کې د هرات سلطان حسين ميرزا بايقرا د خپل قبر د پاسه د اېښودلو لپاره د يوې تيږې د جوړولو ارمان ښکاره کړو. دی په ۱۴۳۸ م کې د غياث الدين منصور په کور کې زېږېدلې و، چې د امير تيمور (ګوډ) نمسی و. بايقرا په ۴۶۹ م کې باچا شو […]
د برطانوي هند او افغانستان ترمنځ د دريو کالو دا شخړه په دوو پړاونو کې تر سره شوه. لومړۍ د نومبر ۱۸۷۸ م نه تر مې ۱۸۷۹ م او بيا د څو مياشتو د ارامي نه وروستو د ستمبر ۱۸۷۹ م نه تر ستمبر ۱۸۸۰ م روانه وه. په دې کې ۱۹ لوی او واړه […]
په لاطيني ژبې کې يو متل دی چې “هيني بال اينټه پورټس” ياني هيني بال راته په دروازه ولاړدی. دا په داسې موقع وايي چې څوک په بوخته کې راګېر او د وتلو لاره نشي موندلې. د هيني بال نوم په روم کې هم هغسې د ويرې سمبول و لکه په ۲۰۰۱ م کې د […]
ياد مو دي؟ د سندرو کيسټې (پټې) او ټيپ ريکارډر! د ويډيو کيسټې او وي- سي-آر! د کيمرې فلم او په غوړ کاغذ تصوير! په تاسو کې ډېرو سره اوس هم ممکن په سوونو ويډيوګانې او د غږ کيسټې پرتې وي. د يويشتمې ميلادي پېړۍ د پېل سره په څو کلونوکې انسانانو،”آي پوډ” نه يوټيوب، […]
په ۱۹۱۶ م کې انګريزانو د متنو(مچني) کلا نه تر ابازو د اوسپنې د ازغن تار يو ديوال جوړ کړو چې برېښنا (بجلي) پکې ګرځېده. هدف يې دا و چې د مومندو نه څوک بې له اجازې پېښور ته را نشي. دا ديوال د مومندو کنډه تار(خنډه تار) په نوم مشهور و. دا تار د […]
په مارچ ۲۰۱۳ م کې د لاهور د سفر پر وخت د اکبر باچا شاهي کلا لېدو ته ورغلم. دا ځای ما پخوا هم څو وارې ليدلی و او د مغلو مانۍ، تالابونه، شيش محل، رنګ محل او داسې د نورو ودانيو سيل مې کړی و. د ضياالحق په دوره کې دا کلا بدنامه شوه […]
د پښتو ژبې تر ټولو مشهور داستان د سوات په ” بازدرې” کې پېښه شوې وه. دا کيسه په لومړي ځل د اکبر باچا په امر په شپاړسمې ميلادي پېړۍ کې وليکل شوه، نو ښايي چې د پينځلسمې پېړۍ شا و خوا به پېښه شوې وي. د کيسې اصلي وینا وال د ادم خان يو […]
په لورلایي کې د موسا خيلو سره نږدې څو سمڅې دي چې ځايي لرغون پوهانو پکې د برونزو د دورې نښې لټولې. دا ۵ زره کاله پخوانۍ زمانه وه چې د اباسين سره نژدې خلکو ژوند کوو. د بلوچستان حکومت د قديمه اثارو د شعبې مشر فضل داد کاکړ په تېږو ځينې انځورونه وموندل. ورپسې […]