په اروپا او امريکه کې دا نښه د کرکې او د نفرت احساس راوپاروي ځکه د جرمني هټلر د شلمې پېړۍ په نيماي کې دا د اريايي نسل د بري په توگه وکاروو. د دې لپاره هغه په زرگونو بې گناه انسانان او په تېره يهودان ووژل.
خو دا سمبول د جرمني نه و او نه يې د ارياي نسل سره څه تړاو لرلو.
د سواستيکه نښه زرگونو کاله پخوا د نړۍ بېلا بېلو تمدنونو کې کارېدواو د دې تر ټولو زړه بېلگه يې د اباسين (انډس) تمدن نه راپاتې ده.
د روم او يونان نه واخلې تر کوريا، عربي ملکونو او افريقه کې په دېوالونو، سيکو، کتابونو او لوښو د دې نقش جوړېدو. په بازنطيني ( ترکي) دوره کې دا د فرش د ښکلا لپاره په موزېک کې جوړېدو.
دا د هندوانو د عبادت يو سمبول دې چې دوي يې اوس هم کاروي. د “سواستيکه” تورې په سانسکرت ژبې کې خوشالۍ، څوکالۍ او د ژوند مانا ورکوي. کله د څلورو مخلوقاتو الامه څرگندوي چې ” اسماني، انساني، حيواني، او دوزخي دي. کله د دين، دولت، نفس او ازادي مانا ورکوي او کله د اور، اوبه، خاورې او د هوا مانا ترې اخلي.
په هند کې کله چې څوک نوې کور جوړوي يا واده او بله خوشالي ورکره پېل شي نو پر زمکه په سور رنگ د “سواستيکهَ” نښه جوړه کړي. دا نښه په ډېرو عبادت ځايونو کې ښکاري او برهمن يا گورو د دعا لپاره په زوره زوره درې وارې ” سواستي، سواستي، سواستي” وايي. د نوي زېږېدلې ماشوم په کل شوي سر هم دا نښه جوړوي چې هغه نېکعمل رالوې شي.
د سواستيکه هندي نښه يو چيلوپا (کراس) وي چې گس لاس نه ښې لاس ته په سمه زاويه تاوېږي. خو د دې بله بڼه “چپه سواستيکه” ځينې ډلې د خپلې نښې په توگه کاروي چې مذهبي مانا نه لري.
صفيه حليم