په پښتو لنډیو کې رامداد خان د ژوند او مرګ یو څرک لیدل کېږي. خو لږ خلک د ده په اړه معلومات لري.
وار د رامداد د پګړۍ تیر شو
نور مومندان دې پګړۍ نه په سروینه
رامداد خان مہمند د درګۍ (مالاکنډ) په کوپر کې د “هری چند” کلي اوسیدونکی و. د پلار نوم يې څرګند نه دی خو مور يې د راڼیزو ( یوسفزو) قام نه وه.
رامداد دي دا ځلي خداي جوړ کړي
د هري چن خور يې سنډا حلاله وينه
راڼیزی په سوات او سمه کې پراته دي چې د مالاکنډ چاپېره کلیو نه به د اشنغر ښیرازو زمکو ته کرکروندې لپاره ورتلل. رامداد خان زمکه وال خو د نورو په پرتله يې د خپلو کروند ګرو سره انصاف کاو. یو وخت ده په سخاکوټ او غنی ډیرۍ کې هم زمکې واخیستې خو د راڼیزو دا کار خوښ نه شو او څو خانانو د ده خلاف پخپلو کې لاسونه یو کړل. د درګۍ پیرانو او خرکي والو د ده په وینو لاسونو رنګولو ته مټې راونغښتې.
دوی څو قاتلان په هغه لاره پټ کینول چې رامداد خان به پرې د ښکار لپاره، د خپل ورور غزن سره تیریدو. ښایی په بیدیا کې یو جنګ وشو چې رامداد خان پکې ووژل شو.
پاس په اسمان راشه رامداده
د کلي لارې راڼیزو نیولې دینه
موريې تودې ډوډۍ سړی کړې.
رامداد د زرکو ښکار ته تللی رابه شينه.
په دغه جنګ کې غزن په خپل اس ژوندی ووتلو خو وړاندې ورته نور کسان پټ ناست وو.
غزنه اسپه دې ړنده شه
څومره په تېښته دې خپل مرګ ته رسوینه
غزن چې جنګ کړي شړۍ لنګ کړي
رامداد چې جنګ کړي شال په ولو واچوینه
اخوا په کلي کې د رامداد خان د ویشتلو سره دا اوازه هم خپره شوه چې دی د حملې نه ژوندی وتښتیدو.
د غرو لمنې پسې ګورئ
رامداد د تیښتې سړی نۀ دی مړبه وینه
د رامداد د مرګ د خبر پخلی وشو نو نو په کلي ویر ګډ شو.
د رامداد خان د مرګ اواز شو
پاس په اسمان کې زاڼو وران کړل قطارونه
خوريی مخ سر په وهلو شين کړو
چي د رامداد د مرګ آواز يې واوريدنه
داسې روایت دی چې د رامداد مړی د یو لوی چینار لاندی په ګولیو سوری وموندل شو.
د خونړی چينار د لاندی
رامداد سلګۍ کړی خور يې څڼي شوکوينه
مور يې کوڅه په کوڅه گرځي.
د رامداد غم لېونۍ کړې وير کوينه
چې رامداد خان دې پرې وژلو
ټوپکه مات شې د اهنګر په سندانونه
رامداد دې دا ځلي خدای جوړ کړي
که دوباره په وطن جنګ و مړ دې شینه
رامداده خړې جامې وکړه
کوپرته راشه راڼیزۍ دې یادوینه
د ملاکنډ بازاره وران شې
تاکې خرڅیږي د رامداد د کور شالونه
مور یې بلۍ پۀ بلۍ ګرځي
رامداده زویه میلمانه راغلي دینه
میاندي دي داسي زامن راؤړي
لکه رامداد چي رانړيزي راوړي وونه
رامداده څيري ګريوان راشه
په کوپر راشه جينکي دي یاده وينه
کټ يې په لوړه غونډۍ کيږدئ
وړي وړي خان خيلي سترماتوينه
د رامداد خان قبر په هریچند کې وو چې اوس پرې د ښوونځي ودانۍ جوړه ده.
رامداد خو نشته یاد يې شته دی
ټول راڼیزي په رامداد خان فخرکوینه
صفیه حلیم
Asalamoalikum,
Muhtarame Khore Pak Allah de salamat lara che taso pa waseela dase dase maloomat ra khara shee che da Pokhtno na da har sah wark shave dee,Allah de mong Pokhtno ta Aqal warki che pkhpal Tareekh o kaltor o pejanoo,taso da mehnat taso pa Mshar Khushal Khan Baba,Bacha Khan,Ghani Khan,O Ajmal Khatak pa saff shmer kai,yu wari biya Dua da ch Allah de Rogh sehat dar ki O salamati Jwand mo Naseeb sha.
Izhar-ud-Din,